ارزیابی خدمات جنبی کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی در شهر تهران و جایگاه آن در تشویق کودکان و نوجوانان در مراجعه به کتابخانه

چکیده هدف از این پژوهش ارزیابی خدمات جنبی کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی و جایگاه آن در تشویق کودکان و نوجوانان به مراجعه به کتابخانه است.در انجام این پژوهش از رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) استفاده شد. برای گردآوری داده هاازسهابزارپرسش نامه،سیاهه وارسی و مصاحبه با کتابداران استفاده شد. پرسش نامه بین150نفر از دانش آموزانمقطعراهنمایی و اول و دوم دبیرستان توزیع گردید. داده هابااستفاده از نرم افزارspss تحلیل شد. جامعه آماری، کل کتابخانه های وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی در شهر تهران بود که 38 کتابخانه را شامل می شد. معیار نمونه گیری درجه کتابخانه هاودردسترسبودنکتابخانه هابود. یافته ها نشان داد که انواع خدمات جنبی که در این کتابخانه هاارائهمی شود از جمله: آموزش قرآن 3/14 درصد، داستان نویسی در 4/21 درصد، مسابقات کتابخانه و نقاشی 100 درصد، جشن و مراسم مذهبی و مطالعه در تابستان 6/28 درصد، کانون ادبی و نمایشگاه کتاب کتابخانه 4/71 درصد،قصه گویی 9/42 درصد، تازه های کتاب 7/57 درصد نمایش فیلم، موسیقی و تشکیل گروه هایکتابخانه در هیچ کدام از کتابخانه هاوجودندارد. بیشترین اطلاع رسانی خدمات از طریق مدرسه صورت می گیرد. علاقه مندی به شرکت در کلاس آموزش قرآن و نمایش فیلم و موسیقی و مسابقات نقاشی و کتابخانه زیاد است. هدف بیشتر شرکت کنندگانآشنایی با کتاب هااست. رضایت از برنامه آموزش قرآن زیاد و مسابقات کتابخانه و نقاشی در حد متوسط است. میزان استقبال از برخی برنامه هازیاد و برخی در حد متوسط است. مهمترین موانع در ارائه خدمات جنبی کمبود نیروی انسانی، بودجه، امکانات و فضای کافی است. بیشتر کتابداران وجود خدمات جنبی را در تشویق کودکان و نوجوانان در مراجعه به کتابخانه موثر و ضروری می دانند. در مجموع ارائه خدمات جنبی و تنوع آن هادرکتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه هادرشهرتهراندرسطحپایینی است. اگر این برنامه هابهدرستی ارائه و جدی گرفته شوند تأثیر آن هادرتشویق به مراجعه به کتابخانه و عادت به مطالعه مطلوب است. کلید واژه: کتابخانه عمومی، خدمات جنبی، ترویج کتابخانه، کودکان و نوجوانان، مطالعه، کتابخانه.